De gestegen energiekosten hebben alsmaar meer druk gezet op de sportsector. Sportcentra, sportclubs, zwembaden … allemaal trokken ze aan de alarmbel. Netwerk Lokaal Sportbeleid wil de sportdiensten dan ook graag in ondersteunen in dit onderwerp.

We deden dit door de belangen van de sportsector en de lokale besturen te behartigen bij de overheid. Dit leidde onder andere tot steunmaatregelen voor sportclubs en voor de zwembadsector.

Bevragingen impact stijgende energiekosten

Een eerste stap voor Netwerk Lokaal Sportbeleid was om alles in kaart te brengen. Daarom deden we een oproep in 2022 om een korte enquête (1 bevraging voor zwembaden en 1 bevraging voor sportinfrastructuur/sportdiensten) in te vullen. Met de antwoorden konden we de impact van de stijgende kosten in kaart brengen om op die manier in gesprek te gaan met betrokken partijen. Dit leidde uiteindelijk tot de noodsteun van het kabinet van de minister.

Tips & tricks sportinfrastructuur

Infrastructurele tips

• Ledverlichting
  
  • Ledverlichting is wel 90% zuiniger dan een gloeilamp.
  • Zeker ook voor buitenterreinen kan dit een groot verschil maken
• Installeer bewegingssensoren
• Installeer zonnepanelen
• Gebruik van HVAC-systeem
  • HVAC-installaties zijn zo ontworpen dat zoveel mogelijk energie bespaard wordt. Dit heeft in belangrijke mate te maken met het afstemmen van de verwarmingssystemen op de ventilatiesystemen van een gebouw. Hiervoor worden ook wel luchtbehandelingskasten gebruikt.
• Douches
  • Plaats waterbesparende douchekoppen in de kleedkamers. Hiermee bespaar je al snel 25% op het totale waterverbruik bij het douchen.
  • Plaats een timer op de douches.
• Plaats deurdrangers en tochtstrippen 
  • Zo valt de deur hiermee dicht, waardoor er meer warmte binnen blijft.
  • Voorkom tocht door tochtstrippen te plaatsen onderaan buitendeuren en deuren die naar niet-verwarmde ruimtes leiden. Hierdoor komt er geen koude lucht in het gebouw.
• Zorg voor goed onderhoud en regelmatige controle van jouw installaties
  • Bij voorkeur na de zomer.
• Koop elektrische toestellen met een A-label
• Bevestig reflecterende radiatorfolie
  • Die weerkaatsen een groot deel van de warmte, vooral aan buitenmuren.
• Isoleer de verwarmingsleidingen
  • En dit in niet-verwarmde lokalen zoals zolder, berging, garage …
• Plaats een zonneboiler of warmtepompen
• Controleer of er apparaten zijn met sluimerverbruik
  • Een microgolf die constant in de stekker zit; een radio, tv … die onnodig aangesloten zijn.
  • Schakel je pc/laptop en het scherm uit aan het einde van de werkdag. In slaapstand wordt nog
    steeds energie verbruikt. Zet het tweede beeldscherm enkel aan als dit nodig is.

Tips voor gebruikers

• Verlaag de temperatuur in burelen alsook in sporthal
  • In de burelen is een temperatuur van 19° C een goed streefdoel.
  • Voor sporthallen kan men de temperatuur verlagen tot 16° C, dit zou nog een goede temperatuur zijn om te sporten.
  • Één graad lager kan tot 7% besparen!
• Efficiënte arbeidsuren
  • Probeer de collega’s allemaal op dezelfde momenten naar kantoor te laten komen. Dit zorgt ervoor dat je niet verwarmt voor slechts 1 persoon die aanwezig is op bureau.
  • Het voorzien van fleecedekentjes kan ook een extraatje zijn voor de grootste koukleum, maar brengt ook gezelligheid.
• Sensibilisering
  • Breng de gebruikers op de hoogte van wat zij kunnen doen om mee te besparen. Denk aan kranen sneller toe draaien, deuren sluiten, minder lang douchen …
• Goed gebruik van de lichten
  • Lichten in de zaal aansteken wanneer de zaal betreden wordt.
  • Gebruik zoveel mogelijk zonlicht (moet het licht aan op de bureaus?)
  • Is er sfeerverlichting dat niet hoeft te branden?
• Bezetting
  • Laat alle trainingen op elkaar aansluiten zodat de zaal niet onnodig verwarmd en/of verlicht is.
  • Kunnen bepaalde trainingen op hetzelfde moment plaatsvinden? Dit zodat de buitenverlichting minder lang moet branden.

Andere tips

• Stem af met de buurgemeenten/regio’s/buren sportdiensten
  • Zo gaan mensen niet ergens anders sporten omdat daar de douche warmer is.
• Betrek de verenigingen hierin
  • Wat zien zij als haalbare maatregelen?
  • Wat doen zij reeds?

Tips en tricks zwembaden

Investeren in energiebesparing

• Organiseer een energie-audit.
• Relighting
  • Heb je chloorbestendige ledverlichting?
  • Installeer bewegingssensoren
• Installeer zonnepanelen
• Douches
  • Plaats waterbesparende douchekoppen. Hiermee bespaar je al snel 25% op het totale waterverbruik bij het douchen.
  • Plaats een timer op de douches.
• Isoleer zowel je gebouw als verschillende elementen in je zwembad
  • Denk ook aan de isolatie van kleine elementen zoals een glijbaan, kranen van pompen …
  • Bevestig achter radiatoren reflecterende radiatorfolie. Die weerkaatsen een groot deel van de warmte, vooral aan buitenmuren.
• Installeer energiezuinige systemen
  • WKK (warmte-kracht-koppeling)
  • Geothermie
  • Warmterecuperatie
  • Koop energiezuinige toestellen met een A-label.
• Zorg voor goed onderhoud en regelmatige controle van jouw installaties

Besparen op energieverbruik

• Verlaag de temperatuur (bijvoorbeeld met één graad) van zowel het badwater, de omgevingstemperatuur als de kleedkamers.
• Beperk de openingsuren van bv. sauna’s en jacuzzi’s.
• Sensibiliseer je personeel en gebruikers
  • Breng de gebruikers op de hoogte van wat zij kunnen doen om mee te besparen. Denk aan kranen sneller toe draaien, deuren sluiten, minder lang douchen …
• Goed gebruik van de lichten
  • Steek lichten aan in de zaal enkel wanneer de zaal betreden wordt.
  • Gebruik zoveel mogelijk zonlicht (moet het licht aan op de bureaus?)
  • Is er sfeerverlichting dat niet hoeft te branden?

Andere tips

• Stem af met de zwembaden uit de regio
  • Zo gaan mensen niet ergens anders sporten omdat daar het badwater warmer is.

Steunmaatregelen voor sportclubs in de energiecrisis

Op 21 december 2022 keurde het Vlaamse parlement het decreet tot het verlenen van noodleningen en noodsteun aan de georganiseerde sportsector naar aanleiding van de stijgende energie-uitgaven goed.

De steun die de Vlaamse overheid bood was tweeledig. Enerzijds werd er 3 miljoen euro vrijgemaakt voor sportclubs die door een hoge energiefactuur moeilijk nog kunnen rondkomen. Anderzijds werd er 50 miljoen euro vrijgemaakt voor leningen voor sportclubs. Op deze manier kon een sportclub bijvoorbeeld middelen lenen om haar infrastructuur duurzamer, energiezuiniger te maken.

Sportfederaties konden tot 15 maart 2023 een subsidieaanvraag doen namens hun sportclubs, om een tegemoetkoming te bieden aan sportclubs met aantoonbaar gestegen energiekost.

Toenmalig Minister van Sport Ben Weyts besliste om in totaal 1.382 sportclubs een energiesubsidie toe te kennen.

• Gemiddelde subsidiebedrag: 2.170 euro
• Laagste subsidiebedrag: 17,18 euro
• Hoogste subsidiebedrag: het maximale bedrag van 10.000 euro (ontvangen door 31 sportclubs)

Hoe werd de subsidie per club juist berekend?

• 20% van 3 miljoen euro werd gelijk verdeeld onder de 1.382 sportclubs die in aanmerking kwamen.
• 80% van 3 miljoen euro werd toegekend op basis van de grootte van de aangetoonde meeruitgaven per sportclub op jaarbasis. 

Om welke sportclubs gaat het?

55 erkende of gesubsidieerde sportfederaties ontvingen steun voor bij hun aangesloten sportclubs waarvan de aanvraag werd goedgekeurd. De steun ging dus naar sportclubs in allerlei sporten. Het overgrote deel ging naar voetbalclubs (41% van het budget) en tennis- en/of padelclubs (24% van het budget). 

Steunmaatregelen voor zwembaden in de energiecrisis

In 2023 konden zwembaden indienen op de subsidieoproep voor investeringen voor energiebesparende maatregelen. De oproep kende veel succes waardoor de middelen van 10,5 miljoen naar 18 miljoen euro werden uitgebreid! Hierdoor konden 28 zwembaden beroep doen op een subsidie van 60 procent van de investeringskost!